ကမာၻ႔စီးပြားေရး က်ဆင္းလာမႈနဲ႔အတူ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဟာလည္း က်ဆင္းလာေနပါၿပီ။ ဒါဟာ ၁၉၉၇ ခု အာရွေငြေၾကးစီးပြားကပ္အၿပီးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အဆုိးဆုံးရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေနအထားျဖစ္ပါတယ္။
“ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ႏုိင္ငံျခားေငြအမ်ားဆုံး ရွာေဖြေပးေနတာက သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါက အစုိးရပုိင္လုပ္ငန္းဆုိေတာ့ ဒီက႑ကုိ ခဏဖယ္ထားၿပီး ပုဂၢလိကနဲ႔ သက္ဆိုင္တာကုိပဲ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၀င္ေငြအမ်ားဆုံး ရွာေပးတာက သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းနဲ႔ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းေတြ အဆင့္ဆင့္ ရွိမွာေပါ့။ အခုအေျခအေနက သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းေတြလည္း အခက္ႀကဳံေနၾကရၿပီ။ တျခားလုပ္ငန္းေတြကလည္း က်ဆင္းလာေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ျပန္လည္တည့္မတ္ဖုိ႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ေလးအခ်ိန္ယူရလိမ့္မယ္” လုိ႔ စီးပြားေရးပညာရွင္တဦးက ခန္႔မွန္းေျပာဆုိပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအခ်ဳိ႕ဟာ ကမာၻ႔စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ မတုိင္မီကတည္းက က်ဆင္းေနခဲ့တာပါ။ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ သံဃာေတာ္မ်ား ေမတၱာပုိ႔ ဆုေတာင္းပြဲကို နအဖစစ္အစုိးရက အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခဲ့ၿပီးကတည္းက က်ဆင္းလာခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းဟာ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီးခ်ိန္ကစလုိ႔ နာလန္မထူႏုိင္ေတာ့တာ အခုထိပါပဲ။
ဒီလုိနာဂစ္ျဖစ္ၿပီးခ်ိန္မွာပဲ နအဖရဲ႕ မမွန္ကန္တဲ့ ေငြေၾကးလဲလွယ္ေရးစနစ္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာလႉဒါန္းေငြေတြ ဆုံး႐ႈံးနစ္နာရမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာလုိ႔ အက္ဖ္အီးစီတန္ဖုိး ျမႇင့္တင္ဖုိ႔ ေလာင္စာဆီကို အက္ဖ္အီးစီနဲ႔ ၀ယ္ယူခြင့္ျပဳလုိက္ခ်ိန္မွာ ျပင္ပေလာင္စာဆီေစ်းကြက္ဟာလည္း ကေမာက္ကမ ျဖစ္သြားခဲ့ရပါတယ္။
“အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက အေရာင္းအ၀ယ္မေကာင္းခဲ့တာဗ်ာ။ အခုလုိ ကမာၻ႔ေလာင္စာဆီေစ်းကပါ က်ဆင္းလာေတာ့ ဆုိင္ကုိ ပိတ္ပစ္လုိက္ၿပီ။ ျပင္ပ ဆီေစ်းကြက္မွာ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ေကာက္ေစ်းက (၃) ေထာင္ပဲရွိေတာ့ ဆီထုတ္ေရာင္းတဲ့ ကားလည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ဆုိ သြားကိုု မထုတ္ၾကေတာ့တာ” လုိ႔ ေလာင္စာဆီ လက္လီေရာင္း၀ယ္ေနသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
ကမာၻ႔ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းလာခ်ိန္မွာ အက္ဖ္အီးစီနဲ႔ ေရာင္းခ်ေပးေနတဲ့ ေလာင္စာဆီေစ်း ခ်ထားေပးတယ္ဆုိေပမယ့္ ျမန္မာက်ပ္ေငြနဲ႔ ေရာင္းတဲ့ ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္းကုိေတာ့ ခ်ထားေပးျခင္းမရွိပါဘူး။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို အထက္ျမန္မာျပည္နဲ႔ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို ႏွစ္ပုိင္းခြဲျခား႐ႈျမင္ပါက အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဓိကပုိ႔ကုန္ျဖစ္တဲ့ ပဲေစ်းကြက္အေပၚတြင္ မ်ားစြာ တည္မွီေနၿပီး ေအာက္ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ားက အခရာက်တယ္လုိ႔ စီးပြားေရးပညာရွင္က ဆုိပါတယ္။
အခုခ်ိန္မွာေတာ့ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းေတြထဲက အဓိကက်တဲ့ ေရထြက္ပစၥည္းပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းေတြဟာလည္း က်ဆင္းလာေနၿပီလုိ႔ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္႐ုံးမွာ အဂၤါေန႔တုိင္း ျပဳလုပ္ေနက် အစည္းအေ၀းက အသံေတြထြက္ေပၚလာပါၿပီ။ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္ ဥေရာပကုိ ျမန္မာ့ေရထြက္ပစၥည္း ၾကားခံတင္ပုိ႔ရာတခုျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္လမ္္းေၾကာင္း ေရပုိင္နက္အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ တင္ပုိ႔မႈွေတြ ရပ္တန္႔ခဲ့ရတာဟာလည္း ျမန္မာေရလုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ ေႃမြပူရာကင္းေမွာင့္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အခ်က္တခုပါပဲ။
တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ အထည္ခ်ဳပ္ပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းဟာလည္း က်ဆင္းလာေနတာပါ။ ကုန္ၾကမ္းယူ ကုန္ေခ်ာျပန္ပုိ႔စနစ္နဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း အဓိကတည္မွီထားတာက ဂ်ပန္ေစ်းကြက္ပါ။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးက်ဆင္းလာမႈနဲ႔အတူ အလုပ္သမား၀တ္စုံ ေအာ္ဒါရရွိမႈဟာလည္း က်ဆင္းလာေနတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္တေစာင္က အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္အသင္း ဥကၠ႒ ဦးျမင့္စုိးရဲ႕ အေျပာကုိ ကုိးကားေရးသားထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ုံအေတာ္မ်ားမ်ား ႏုိင္ငံျခားေအာ္ဒါေတြ ရပ္ကုန္တဲ့အတြက္ ၀န္ထမ္းေလွ်ာ့ရတဲ့အျဖစ္မ်ိဳးေတြ ႀကံဳေနရပါတယ္။
ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္စပ္လုပ္ငန္းတခုျဖစ္တဲ့ အလူမီနီယံ လုပ္ငန္းရွင္တဦးကလည္း “furniture ေလးေတြပဲ ေဖ်ာက္ေဖ်ာက္ ေရာင္းထြက္ေနရာကေန အခုရက္ပုိင္းေတြမွာ ေစ်းဦးမေပါက္တဲ့ ရက္ေတြေတာင္ရွိလာၿပီ။ ႏွစ္ကုန္အထိ ဒီအတုိင္းဆက္သြားေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဆုိင္ကအလုပ္သမားတခ်ဳိ႕ကုိ ရြာျပန္ခုိင္းရမယ္။ အခုက တရက္တရက္ အလုပ္သမားေကၽြးစရိတ္ကုိေတာင္ ကုိယ့္အိတ္ထဲက ျပန္ထုတ္ေနရၿပီေလ” လုိ႔ ၎တုိ႔ႀကဳံေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲကို ေျပာဆုိပါတယ္။
အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိက အသက္ေသြးေၾကာတခုျဖစ္တဲ့ ပဲေစ်းကြက္ဟာလည္း အိႏၵိယက ၀ယ္ယူမႈဆုိင္းငံ့ထားခ်ိန္မွာ ၿပိဳဆင္းသြားခဲ့ၿပီး မႏၱေလး၊ မုံရြာ၊ ပခုကၠဴ ပြဲ႐ုံအခ်ဳိ႕က အလုပ္သမားေတြ အလုပ္မရွိၾကေတာ့တဲ့ အေျခအေနကုိေတာင္ ဆုိက္ေရာက္ေနၿပီလုိ႔ စုံစမ္းသိရွိရပါတယ္။ ဘုရင့္ေနာင္ကုန္စည္ေစ်းကြက္အတြင္းမွာလည္း ႀကိဳပြိဳင့္ေရာင္း၀ယ္မႈေတြေၾကာင့္ ကုန္သည္ (၃) ဦး တိမ္းေရွာင္ေနရပါတယ္။ ႀကိဳပြိဳင့္ေရာင္း၀ယ္မႈေတြေၾကာင့္ သိန္းေပါင္းသိန္းခ်ီတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လိုိ႔ ဘုရင့္ေနာင္ကုန္စည္ဒုိင္အသင္း၀င္တခ်ဳိ႕က ေျပာဆုိပါတယ္။
“အဲဒီတိမ္းေရွာင္သြားတဲ့ (၃) ဦးထဲက (၁) ဦးဟာ စင္ကာပူ စေတာ့ရွယ္ယာေစ်းကြက္မွာ ရွယ္ယာကစားေနတဲ့သူဗ်ာ။ ဟုိဘက္မွာ သူကစားေနတဲ့ ေရနံေစ်း၊ ေရႊေစ်းေတြ ျပဳတ္က်လာေတာ့ သူလည္းမခံႏုိ္င္ေတာ့ဘူး။ သြားတာပဲ” လုိ႔ အတြင္းသိ ပြဲစားတဦးက ေျပာပါတယ္။
ဒီလုိစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစု က်ဆင္းလာခ်ိန္မွာပဲ နအဖဟာ ၎တုိ႔ ဘ႑ာေငြျပည့္တင္းေရးအတြက္ ႏုိင္ငံပုိင္သိမ္းဆည္းထားတဲ့ ကားေတြကို ေလလံတင္လုိက္တဲ့အတြက္ ကားေစ်းကြက္ပ်က္သြားခဲ့ရၿပီး ကား၀ယ္ေရာင္းနဲ႔ ပြဲစားေတြလည္း ေဆာက္တည္ရာမရ ျဖစ္ကုန္ၾကရၿပီလုိ႔ သတိပဌာန္လမ္းမွ ကား၀ယ္ေရာင္းတဦးက ဆုိပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔တင္မဟုတ္ဘူး။ စက္မႈဇုန္ေတြက ကားထုတ္လုပ္သူေတြလည္း အက်ပ္ေတြ႔ကုန္ၾကတယ္။ အစုိးရေပၚလစီက မၿငိမ္ေတာ့ အလုပ္လုပ္ရတာ ခက္တာေပါ့။ သူတုိ႔က သူတို႔ျဖစ္ခ်င္တာကုိပဲၾကည့္တယ္။ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲဆုိတာ ၾကည့္တာမဟုတ္ဘူး” လုိ႔ လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ နအဖကေတာ့ ၎တုိ႔ရဲ႕ ဘ႑ာေငြျပည့္တင္းေရးအတြက္ ဆုိင္ကယ္လုိင္စင္ခ်ထားမႈ၊ သိမ္းဆည္းကား ေလလံတင္မႈ၊ ရတနာပုံ ဆုိက္ဘာစီးတီး ေျမေနရာ ေရာင္းခ်မႈေတြနဲ႔ ေငြအလုံးအရင္းရႏုိင္မယ့္ က႑ေတြကို လုပ္ေနတာဟာ တုိင္းျပည္စီးပြားေရး ဘာမွမျဖစ္သလုိ သေဘာထားတဲ့ပုံ ေပါက္ေနပါတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ လူထုဆီက ေငြကုိ နအဖက ဘယ္ေလာက္အထိ ဆြဲသိမ္းႏုိ္င္မယ္ဆုိတာကေတာ့ လူထုရဲ႕ ပါးနပ္စြာ ေရွာင္တိမ္းႏုိင္မႈအေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လုိ႔ စီးပြားေရးပညာရွင္က ေျပာၾကားပါတယ္။
ဒီလုိ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက်ဆင္းလာမႈဟာ ဘယ္အခ်ိန္ကာလေလာက္မွ ျပန္လည္ဦးေမာ့လာမယ္ဆုိတာကုိိ ဘယ္သူကမွ မွန္းဆခ်က္မေပးႏုိင္ၾကေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္မွသာ ပုိမုိျမန္ဆန္လာမယ္လုိ႔ အားလုံးက ယူဆေနၾကပါတယ္။
(ေခတ္ၿပိဳင္)
မင္းႏုိင္သူ/ ၂၆ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၀၀၈ တြင္ တင္ထားသည္......
No comments:
Post a Comment